การฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยหลังกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน

กล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน หมายถึง กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเลี้ยงจนเกิดการตายของกล้ามเนื้อ กล้ามเนื้อจะไม่สามารถกลับคืนสู่สภาพปกติได้

การฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน แบ่งเป็น 2 ระยะ
1. การฟื้นฟูสมรรถภาพในโรงพยาบาล
2. การฟื้นฟูสมรรถภาพเมื่อกลับบ้าน

ผลของการฟื้นฟูสมรรถภาพ
1. ลดระยะเวลาการอยู่โรงพยาบาล
2. ลดปัญหาทางด้านจิตใจและความวิตกกังวล
3. ผู้ป่วยสามารถมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

การฟื้นฟูสมรรถภาพในโรงพยาบาล
จัดกิจกรรมให้ผู้ป่วยทำกิจกรรมต่างๆ ทันทีที่สามารถทำได้ เริ่มจากน้อยแล้วเพิ่มขึ้นตามลำดับ โดยให้นั่งเก้าอี้ที่มีแขนและพนักสูง พักแขนและขาครั้งละ 1-2 ชั่วโมง โดยเริ่มในวันที่ 2-3 หากผู้ป่วยไม่มีปัญหาแทรกซ้อนในไอซียูหรือซีซียู ให้ฝึกออกกำลังโดยใช้พลังงานน้อย เช่น ให้รับประทานอาหารเอง ดูแลตนเอง เปลี่ยนเสื้อผ้า ล้างหน้า แปรงฟัน ใช้เก้าอี้ถ่ายอุจจาระข้างเตียง ให้ออกกำลังกายกล้ามเนื้อแขน ขา เพื่อให้มีสภาพที่ดี ทั้งความตึงตัว และความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อ และข้อต่อต่างๆ

อาการผิดปกติที่ผู้ป่วยควรทราบขณะออกกำลังกาย
- มึนงง หน้าซีด
- ใจสั่น เหงื่อออก
- รู้สึกจะเป็นลม
- มีอาการเจ็บหน้าอก
- มีไข้ หรือภาวะเจ็บป่วยเฉียบพลัน

เมื่อมีอาการเหล่านี้ ควรบอกแก่เจ้าหน้าที่ที่ฝึกการออกกำลังกาย
เมื่อออกจากซีซียูมาอยู่ห้องผู้ป่วยแล้ว ให้เพิ่มกิจกรรมดดยให้นั่งนานขึ้น ลุกจากเตียง เดินไปห้องน้ำได้ อาบน้ำเองได้โดยมีคนเฝ้า ออกกำลังแขน ขา ลำตัว ฝึกออกกำลังกาย โดยเพิ่มระยะทางและความเร็วขึ้นเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากการนอนนานๆ ก่อนกลับบ้านให้เดินลงบันไดในระดับ 1ชั้น ซึ่งการให้เริ่มกิจกรรมต่างๆ เหล่านี้ ควรเลือกทำให้เหมาะสม

การฟื้นฟูสมรรถภาพเมื่อกลับบ้าน
ในวันแรกหลังออกจากโรงพยาบาลให้ออกกำลังกายเหมือนวันสุดท้ายที่ทำในโรงพยาบาล แล้วค่อยๆ เพิ่มการออกกำลังกาย ตามความสามารถที่ทำได้
การออกกำลังกายที่ดีที่สุด 10 นาที จากนั้นเดินด้วยความเร็วปานกลางที่ทำให้เหนื่อยเล็กน้อย ถ้าจับชีพจรตัวเองได้ก็ให้เพิ่มจากอัตราการเต้นของหัวใจขณะพัก 20-25 ครั้ง ไม่ให้ผู้ป่วยหยุดเดินทันที ต้องเดินช้าๆ ต่ออีก 5-10 นาที

ข้อควรระวัง
ไม่ควรออกแรงเบ่ง ไม่กลั้นหายใจระหว่างออกกำลังกาย หลีกเลี่ยงการกำมือแน่น และการนอนออกกำลังกาย หลังกลับบ้านแล้วควรมาพบแพทย์ตามนัด

แบ่งปันสาระสุขภาพดีๆ โดย "ศูนย์หัวใจ" โรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ต
ปรึกษาเพิ่มเติมได้ที่ info@PhuketHospital.com
www.PhuketHospital.com